به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

نکاتی که والدین کلاس اولی ها باید بدانند

تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۵۰۴۶۷

انسان در طول عمر خود مراحل مختلفی از زندگی را تجربه می‌کند، از زمانی که متولد می‌شود تا زمانی که چشم از این جهان هستی می‌بندد؛ همواره اولین بار‌هایی را تجربه می‌کند که در ابتدا همراه با استرس و نگرانی‌هایی است. تزریق اولین واکسن، نخستین غم و شادی‌ها و اولین‌های دیگر، اما اینکه چگونه بتوانی بر استرس این اولین‌ها غلبه کنی، هنر کرده‌ای و در زندگی‌ات موفق بوده ای.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

والدین نیز به حکم پدر یا مادر بودن، باید اولین‌هایی را همراه با فرزند خود تجربه کنند به عنوان مثال والدینی که برای نخستین بار تجربه فرستادن کودک خود به مدرسه را کسب می‌کنند، دل نگرانی‌هایی دارند که نمی‌دانند چگونه آن را بر طرف کرده و چه راهی در پیش بگیرند. در این گزارش با کمک لیورا سعید روانشناس کودک و نوجوان سعی کردیم با ارائه راهکار‌هایی آرامش دوباره را به این کودکان و والدین شان برگردانیم و روز‌های ابتدایی سال تحصیلی را برای شان شیرین‌تر کنیم.

​افکار منفی را مدیریت کنید

هر سال با آغاز سال تحصیلی و در ماه‌های شهریور و مهر، والدین به آماده شدن فرزندان خود برای ورود به مدرسه می‌اندیشند، اما در این بین، سهم والدین کلاس اولی‌ها در هیجانات شادی آور، استرس زا و نگرانی بیش از سایر والدین است. ورود به دبستان هر چند یک مرحله شادی آور برای هر پدر و مادری است که کودکشان به مرحله مهمی از زندگی اش قدم می‌گذارد و قرار است از نظر تحصیلی، اجتماعی، هیجانی و اخلاقی رشد کند، اما در کنارش نگرانی‌هایی نیز به همراه دارد، اینکه مبادا کودک به راحتی از خانواده جدا نشود یا نتواند از خودش مراقبت کند، در ساعت دوری از والدین نتواند با هم کلاسی هایش ارتباط برقرار کند یا اینکه درس و تکلیف را دوست نداشته و با معلم ارتباط برقرار نکند. هر چند تا حدودی اینگونه افکار طبیعی هستند و با مستقر شدن کودک در ماه‌های اولیه در مدرسه برطرف می‌شود، اما برخی از والدین به ویژه برخی از مادران، استرس و نگرانی هایشان از حد طبیعی بیش از سایرین است که به برخی از این مادران که استرس بیش از حدی را متحمل می‌شوند، اشاره می‌شود. لیورا سعید در این باره می‌گوید:مادران دارای اضطراب عمومی افرادی هستند که در مورد هر اتفاق و موضوعی، چه در مورد خودشان، اطرافیان و فرزندانشان دچار استرس و دلشوره می‌شوند. این مادران در هنگام ورود کودک به کلاس اول هم مثل سایر موارد زندگی خود، دچار ترس و نگرانی می‌شوند و از این که فرزندشان می‌خواهد ساعاتی را دور از خانه و به دور از مادر سپری کند، افکار منفی بسیاری به سراغشان می‌آید. این مادران پیش از هر آموزشی باید این تمرین را پیش بگیرند که بتوانند این افکار را کنترل کنند در غیر این صورت به خود و کودک شان آسیب‌های روانی وارد می‌شود.

مادران کمال گرا، سخت گیری برای فرزند بدون خطا

سعید می‌گوید دسته دیگری از مادارن با کمال گرایی در این برهه کودکان شان را نگران می‌کنند: «مادر کمال گرا یا سخت گیر انتظارات بسیار و نامتناسبی نسبت به سن کودک، از او دارد و می‌خواهد کودک در هر موقیعتی و در انجام هر کاری، کامل و بی نقص باشد. این دسته از مادران تصور می‌کنند فرزندشان همیشه در انجام تکالیف، تمیز بودن لباس ها، نگهداری از وسائل مدرسه، ارتباط با سایرین، باید فرزندی خوب و بدون خطا باشد. این مادر‌ها تذکرات و باید و نباید‌های بسیاری به کودک می‌دهند و فشار و استرس زیادی به فرزند خود منتقل می‌کنند.»

​مادران دارای وسواس

این دسته از مادران نسبت به هر مساله‌ای اعم از تمیزی، نظم و چک کردن همه امورات زندگی وسواس دارند، این مادران که در ۶ سال اول زندگی فرزند خود همیشه درحال مراقبت بسیار از او بودند، حالا نگران استقلال فرزندشان هستند که چگونه در طول روز از خودش مراقبت کند، مریض نشود، آسیب نبیند، وسایلش را گم نکند و ... وسواس این مادران در ایام کرونا نسبت به خود، اطرافیان و فرزندشان شدت یافت واز آنجایی که در اغلب موارد وسواس یا به دلیل ژنتیکی یا به دلیل یادگیری از والدین به فرزند نیز منتقل می‌شود، کودک نیز در ساعات خارج از خانه به راحتی نمی‌تواند با مسائلش کنار بیاید. علی رغم خانواده‌هایی که در حال حاضر نسبت به باز شدن مدارس به شکل حضوری پس از دو سال و نیم خوشحال شده، اظهار رضایت می‌کنند، مادران دارای وسواس به دلیل ترس از ابتلاء به ویروس کرونا، ابراز نگرانی می‌کنند، این گونه مادران حتی از اردیبهشت که مدارس حضوری شدند، از فرستادن فرزندان خود به مدرسه امتناع کردند.

مادرانی که فرزند اول خود را به کلاس اول می‌فرستند یا تک فرزند دارند

دسته دیگری از مادران، افرادی هستند که نخستین تجربه را در این زمینه دارند و فرزند اول خود را به کلاس اول می‌فرستند یا تک فرزند دارند، این دسته از مادران نیز به این دلیل که تجربه‌ی به مدرسه فرستادن کودک دیگری را نداشته اند احتمال دارد در مورد فرستادن فرزند خود به مدرسه استرس زیادی داشته باشند. این روانشناس می‌گوید این مادران نیاز به آمادگی دارند: «این مادران باید پیش از فرستادن کودکان خود به مدرسه مطالعاتی در زمینه زفتار استاندارد داشته باشند در غیر این صورت ممکن است با آگاهی کمی که دارند برای خود و فرزندشان مشکلانی ایجاد کنند.»

مادران دارای فرزند دچار اختلال اضطراب جدایی

این متخصص روانشناسی کودک دستیابی به استقلال نسبی را ازمهم‌ترین کارکرد‌های مدرسه می‌داند: «منظور از کودکان دارای اختلال اضطراب جداییی بچه‌هایی هستند که کودکانی که ورود به مهد کودک یا پیش دبستانی را به دلیل ناتوانی در جدا شدن از مادر یا مراقب به راحتی نگذرانده و از سوی دیگر درمان هم نشده اند. «این دسته از کودکان، اختلال اضطراب جدایی دارند و این اختلال به هر دلیلی که باشد، اجازه استقلال و دور شدن کودک از مادر یا مراقب اصلی را نمی‌دهد. در این شرایط دانش آموز نمی‌تواند در کلاس درس احساس راحتی کند و تمرکز برای یادگیری داشته باشد؛ از طرفی، گریه و بی قراری کرده و مادر مجبور می‌شود تا مدت ها، هر روز در مدرسه و پشت کلاس درس حضور داشته باشد.»

​چگونه کودک را برای ورود به مدرسه آماده کنیم؟

سعید به والدین راهکار‌هایی برای آماده شدن ورود کودک به کلاس اول ابتدایی توصیه می‌کند. وی معقتد است، پیش نیاز وارد شدن به مدرسه و کلاس اول، قرار گرفتن کودک در محیط‌های اجتماعی در سنین پایین‌تر است؛ محیط‌هایی مثل خانه کودک، مهد کودک، پیش دبستانی، کلاس‌های آموزشی، پارک، تئاتر، ماندن در خانه اقوام نزدیک برای چند ساعت که او را برای ورود به مرحله مهم دبستان و استقلال از خانواده برای نصف روز آماده کند: «بنابراین با شناختی که هر پدر و مادری از فرزندش در سنین پیش دبستان دارد، باید نسبت به رفع مشکلات او تا پیش از ورود به کلاس اول اقدام کند. گریه و بی قراری برای کلاس اولی‌ها به ویژه در روز‌های اول، طبیعی و گذرا است که با حمایت معلم و کادر مدرسه یا حضور والدین در مدرسه به سرعت برطرف می‌شود؛ اما اگر بی تابی دانش آموز طولانی شد و هفته‌ها و ماه‌ها ادامه داشت و در فرآیند تحصیلی او مداخله ایجاد کرد، باید از مشاور مدرسه یا روانشناس کودک کمک گرفت. اگر کودک از درد‌های بدنی برای نشان دادن استرس هایش شکایت داشت، مثلا دل درد یا سردرد داشتن را بهانه‌ای برای مدرسه نرفتن، مطرح کرد، این نشان دهنده این است که اضطراب خود را جسمی سازی کرده است که این اضطراب نیز نشانه این است که احتمالا یا دچار کمبود توجه شما شده یا در کلاس و مدرسه مشکلی وجود دارد که باید مورد رسیدگی قرار گیرد.»

دادن شی یا وسیله‌ای به کودک که خاطره مادر را تداعی کند

یکی دیگراز راهکار‌هایی که این روانشناس کودک و نوجوان توصیه می‌کند این است که برای رفع بی تابی و دلتنگی طبیعی کودکان، شی یا وسیله‌ای از خود (مادر) را به او بدهید تا با خودش به مدرسه ببرد و هر وقت ناآرام شد به این وسیله یا شی نگاه کرده یا آن را بو کند تا خاطره مادر برایش تداعی شده و آرام بگیرد.

پیام‌های منفی به کودک ندهید

برخی از مادران آگاه نیستند که با زبان کلامی و غیر کلامی در مورد مدرسه، معلم، تکالیف و بچه‌های دیگر مدرسه، پیام‌های منفی به کودک انتقال می‌دهند و زمینه استرس بیشتری را برای او فراهم می‌کنند. این متخصص روانشناسی کودک در این زمینه می‌گوید: «به عنوان مثال به او می‌گویند؛ "مواظب باش وسایلت را گم نکنی"، "مراقب باش در پله‌های مدرسه نیفتی"، "معلمت را اذیت نکنی"، "با دست کثیف خوراکی نخوری"، "تو کلاس حواست پرت نشود". این در حالی است که هدف از مدرسه رفتن، یادگیری و لذت بردن از مدرسه و هر آنچه به مدرسه مربوط می‌شود، است. هرگز کودک را از مدرسه، تکلیف و معلم نترسانید و نکات و توصیه‌ها را به شکل منفی تذکر ندهید.

نکاتی که والدین کلاس اولی‌ها باید بدانند

بهتراست از مدت‌ها قبل از ورود به مدرسه و حتی در ایام مدرسه به او آموزش دهید چگونه از خودش مراقبت کند، از وسایلش محافظت کرده و با هم کلاسی‌ها ارتباط بهتری برقرار کند. تمام جملات و تذکرات را به شکل مثبت ارائه دهید تا در ذهن او خوب و مثبت شکل بگیرد. مثلا بگویید، "هر زمان تشنه ات شد از خانم معلم اجازه بگیرو آب بخور"، "زنگ پایانی کلاس زده شد دقت کن همه وسایلت را در کیفت گذاشته باشی"، "خانم معلم مهربان است، تو را دوست دارد و می‌خواهد مطالب بسیار خوبی به تو بیاموزد.

فرزند خود راقبل از بازگشایی مدارس، به مدرسه ببرید

این روانشاس کودک به نکته‌ای کلیدی در ارتباط با کلاس اولی‌ها اشاره می‌کند؛ اینکه فرزند خود را مدتی پیش از باز شدن مدارس به مدرسه ببرید و او را با فضا‌های مدرسه اعم از حیاط، دفتر مدیر، کلاس‌های درس، سرویس بهداشتی و جا‌های مختلف مدرسه آشنا کنید، این اقدام؛ احساس امنیت و آرامش کودک را افزایش می‌دهد.

در روز‌های اول مدرسه با فرزند خود همراهی کنید

سعی کنید در روز‌های اول در رفتن به مدرسه، به جای استفاده از سرویس مدرسه، خودتان با فرزندتان همراهی کنید و در مسیر خانه تا مدرسه با هم در مورد موضوعات خوشایند و مورد علاقه کودک، گفتگو کنید. در این حین می‌توانید آموزش‌های خود را به شکل خیلی مختصر و مثبت به او ارائه دهید.

چند دقیقه زودتر از پایان کلاس، در مدرسه حضور داشته باشید

سعید در توصیه به والدین تاکید می‌کند که اگر بعد از پایان کلاس، والدین به دنبال کودک می‌روند، باید حتما چند دقیقه زودتر از پایان کلاس ها، در مدرسه حضور داشته باشند: «چند دقیقه دیرتر رفتن والدین برای آوردن کودک به خانه، می‌تواند آغازی برای اضطراب جدایی وی باشد، این مساله باعث می‌شود تا کودک احساس ناامنی و بی اعتمادی کرده به گونه‌ای که اصلاح آن دشوار باشد.»

در هنگام بازگشت کودک از مدرسه، در خانه حضور داشته باشید

اگر فرزند با سرویس مدرسه به خانه باز می‌گردد حتما یکی از والدین در خانه حضور داشته باشد و به گرمی از او استقبال کند، پس از آن برای غذا دادن به او، بازی و انجام تکالیفش به او کمک کرده و بدانند که کودک، کلاس اول است و برای او زود است که بعد از سپری شدن نصف روز دور از خانه و والدینش، ساعات دیگری را نیز در خانه تنها باشد تا یکی از والدین از سرکار یا بیرون بازگردد.

به کودک فرصت دوست یابی در مدرسه را بدهید

برخی از کودکان، دوستانی از دوران مهد کودک یا پیش دبستان در دوران دبستان خواهند داشت، این دسته از کودکان راحت‌تر با مدرسه و دوستان کنار می‌آیند، اما برخی دیگر با دوستان جدید روبه رو می‌شوند بنابراین باید بتوانند دوستی برای خود بیابد. در این مورد نیز والدین باید آموزش‌های لازم در مورد پیدا کردن دوست و ارتباط خوب با هم کلاسی‌ها را به او آموزش دهند. توصیه می‌شود به کودک فشار نیاورید و به او فرصت دهید تا به تدریج با کودکان یگر آشنا شود و متوجه شود که چه کسی می‌تواند دوست بهتری برای او باشد.

خواب کودک را قبل از بازگشایی مدارس تنظیم کنید

سعید می‌گوید: حتما باید خواب کودک را از مدتی قبل از باز شدن مدرسه تنطیم کرد، اینکه کودک شب‌ها به موقع بخوابد تا بتواند صبح به موقع بلند شود. او باید وقت کافی برای خوردن صبحانه در خانه را داشته باشد؛ براین اساس توصیه می‌شود هرگز او را بدون خوردن صبحانه به مدرسه نفرستید.

تمرکز والدین به انجام تکالیف کودک خلاصه نشود

والیدن باید توجه داشته باشند که تمرکز آن‌ها با ورود کودک به مدرسه فقط برای انجام تکالیف خلاصه نشود چرا که کودک تازه وارد کلاس اول شده است و نباید مشق و تکلیف برای او جنبه فشار، اجبار و استرس داشته باشد. این متخصص روانشناسی کودک می‌گوید: «او باید در حین یادگیری و آموختن، از تکالیف خود لذت ببرد؛ براین اساس توصیه می‌شود نه با سختگیری و نه با سهل گیری و بی تفاوتی، بلکه با شیوه‌ای متعادل، فرزند خود را در طی گذراندن کلاس اول همراهی کنید.»

منبع : ایرنا

بیشتر بخوانید

روایت «بچه‌های مدرسه دارالحکمه» از پیاده‌روی اربعین باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: سال تحصیلی جدید کلاس اولی ها انجام تکالیف مادران دارای خود به مدرسه کلاس اولی ها داشته باشند کلاس اول پیش دبستان حضور داشته فرزند خود برای او

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۵۰۴۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

والدین صبور در برخورد با کودک 4 تا 6 ساله موفقتر هستند

در بازه سنی کودکان 4 تا 6 ساله مهارت‌های اجتماعی به شکوفایی می‌رسند، کودک در راستای برقراری تعادل بین نیازهای خود و نیازهای دیگران تلاَش خواهد کرد، درک وی از عواقب رفتارهایش تا اندازه زیادی افزایش می‌یابد.

به گزارش ایسنا، مهارت‌های اجتماعی در این بازه سنی کودکان 4 تا 6 سال به شکوفایی می رسند، کودک در راستای برقراری تعادل بین نیازهای خود و نیازهای دیگران تلاَش خواهد کرد، درک وی از عواقب رفتارهایش تا اندازه زیادی افزایش می یابد، به مرور زمان مفهوم وجدان تکامل بیشتری خواهد یافت و گویی تمامی ابعاد جهان پیرامون او در مسیر گسترش هرچه بیشتر گام بر خواهند داشت.

زمانی که یک کودک خردسال وارد 4 سالگی می شود، با تمرکز بیشتری قادر به انجام فعالیت‌های مربوط به خود و بازی کردن خواهد بود. به همین دلیل منحرف کردن یکباره توجه آنها به خصوص اگر در حال تکمیل کاری مشخص باشند، دشوارتر از هر موقع دیگری است. همچنین ممکن است تدریجا با غر و لندهای بیشتری رو به رو شوید. این مسئله بدین دلیل است که کودک به قابلیت بهتری در جهت تفکر و ازریابی کمبودهای خود دست خواهد یافت.

از جمله دیگر خصوصیات رفتاری و شخصیتی کودکان 4 تا 6 ساله می توان به موارد زیر اشاره کرد:  

کودک می‌آموزد که چگونه باید خود را به جای دیگری تصور کند، آنها دیگر به اندازه بزرگ شده اند که بتوانند با آگاهی از قوانین پیروی و در امور خانه مشارکت کامل کنند، به مرور زمان و با افزایش هرچه بیشتر سن، کودک به مهارت بهتری در راستای کنترل تکانه های عصبی و روانی دست می‌یابد،با ورود به مرحله پیش دبستانی، کنترل بر اعمال، گفتار و رفتار نیز به درجه بالاتری راه خواهد یافت،کودک در این سن و سال تحمل چندان زیادی برای پاداش های طولانی مدت ندارد و به همین علت توصیه می شود والدین از سیستم های تشویقی سریع استفاده کنند، راهبردهای تربیتی و تنبیهی پیشنهادی برای کودک،به جای تکیه بر روش های تنبیهی به دنبال کوچکترین اتفاقی، شرایط فیزیکی و ذهنی فرزندتان را درک کنید. برای مثال باید در این بازه سنی زمانی را به عنوان "فرصت انتقال" در نظر بگیرید چرا که گفته شد کودکان با تمرکز بیشتری به انجام فعالیت های مختلف می‌پردازند و ایجاد انحراف آنی در مسیر فعلی آنها دشوار خواهد بود.

اگر فرزند 4 الی 6 ساله شما به هر علتی کنترل خود را از دست داد و دچار خشم ناگهانی شد، هرگونه بحث و جدلی را متوقف کنید و به او توضیح دهید که به محض بازگشت آرامش گفت و گویی دوستانه خواهید داشت.

غرغرهای کودکانه را نادیده بگیرید و با بها دادن الکی به آنها خود را گرفتار یک چرخه معیوب تمام نشدنی نکنید. تنها زمانی به کودک پاسخ دهید که با لحنی معمولی و عادی درخواست خود را مطرح کرده باشد. تمرکز بر غرهای کودک باعث می‌شود که نتوانید واکنش مناسبی از خود نشان دهید و یا به ناچار درخواستی که صلاح نمی‌دانید را قبول کنید.

کودک دیگر به سنی رسیده است که با ساز و کار دروغ‌گویی و فریب کاری آشنا شود. در واقع چه بخواهید و چه نه ممکن است با چنین رویکردهایی مواجه شوید. گفتنی است که والدین باید در برخورد با دروغ و تقلب با آرامش حداکثری عمل کنند و بدانند که این دسته از رفتارها برای این سن و سال طبیعی هستند.

فرزندتان را شرمنده نکنید و به موشکافی این موضوع نپردازید که آیا به راستی کاری انجام داده یا خیر. برای مثال اگر او یک لیوان شیر را روی میز ریخته و منکر این مسئله است، از این متد برای صحبت استفاده کنید: نمی‌توان میز را به این صورت تحمل کرد و پاک کردن شیر نیز دشوار است" سپس از او بخواهید که در تمیز کردن میز به شما کمک کند. این واکنش باعث می‌شود که احتمال دروغ گویی در آینده کاهش یابد و ترس از گفتن حقیقت نیز از میان برود.

در موقعیت‌های مناسب به کودک یادآوری کنید که باید خود را به جای طرف مقابل هم قرار دهد. به عنوان نمونه از او بپرسید: "آیا تو هم دوست داری کسی دیگر با تو چنین کاری بکند؟" این دسته از سوالات ضمن آموزش تاثیر مستقیم تصمیمات شخصی بر زندگی فرد و اطرافیان، کودک خردسال را وادار به تفکر مجدد می کنند.

از محدودیت‌ها تنها برای تاکید بر مهارت کنترل بر خود استفاده کنید و توجه داشته باشید که تکرار بیش از حد هر چیزی و سخت گیری‌های مکرر نتایج عکس به دنبال خواهد داشت. برای مثال پیش از اجرای تکنیک گوشه نشانی، 2 الی 3 فرصت در اختیار فرزند خود قرار دهید و سریعا به سراغ روش های تنبیهی نروید.

اجازه دهید که کودک به طور طبیعی مهارت‌های خود در جهت حل مسائل را تقویت کند و تا زمانی که خطری وی را تهدید نکرده در این موضوع دخالت نکنید. اکثرا دیده می‌شود والدینی که تمایل به کنترل تمامی جنبه های زندگی فرزندان خود دارند، بزرگسالانی موفق را تحویل جامعه نمی دهند.

اگر می‌خواهید کودک را برای یک رفتاری یا عمل صحیح مورد تمجید و تحسین قرار دهید، نیازی نیست او را یک هفته منتظر بگذارید! همانطور که توضیح داده شد، سیستم‌های پاداش دهی بلند مدت تاثیر چندانی روی کودکان خردسال کم طاقت ندارند و بهتر است والدین از جایزه‌های سریع و در دسترس استفاده کنند. همچنین به منظور حفظ انگیزه در کودکان برای انجام امور مختلف، پدر و مادر باید تمجید کلامی را برای حداقل چندین مرتبه طی هفته تکرار کرده و بر آن تاکید داشته باشند.

انتهای پیام